ผ้าอนามัยฟรีเพื่อเด็กและผู้หญิงชายขอบในวิกฤตโควิด-19
(ตัวอย่างผ้าอนามัยซักได้ ที่จะระดมทุนเพื่อผลิตและมอบให้กับเด็ก ๆ )
การมีประจำเดือนเป็นเรื่องที่เด็ก ผู้หญิง คนที่มีสภาวะเพศกำกวม (Intersex ) และทรานส์เมน ส่วนใหญ่ต้องการเข้าถึงข้อมูลความรู้ แต่เนื่องจากความเชื่อหลายอย่างที่สังคมไทยบอกต่อ ๆ กันมาว่า การที่ร่างกายขับเลือดประจำเดือนออกมาเพราะว่าเลือดประจำเดือนเป็นเลือดเสีย และสกปรกนั้น ทำให้การพูดถึงประจำเดือนหรือสิ่งของเครื่องใช้ที่เกี่ยวกับประจำเดือนในสังคมไทยจึงเป็นบทสนทนาที่ทำให้ผู้พูดถึง หรือกล่าวถึงถูกมองว่าเป็นคนที่น่ารังเกียจ ไม่เป็นสิ่งที่เจริญหูเจริญตา รวมทั้งคนที่มีประจำเดือนเองก็ถูกเหมารวมว่าช่วงที่ร่างกายมีประจำเดือนนั้น เป็นช่วงที่ร่างกายมีความสกปรก เรื่องของประจำเดือนและผ้าอนามัยจึงเป็นบทสนทนาที่ไม่ค่อยมีใครกล้าพูดถึง บวกกับการที่คนกลุ่มดังกล่างถูกกดทับอยู่ภายใต้โครงสร้างสังคมที่ชายเป็นใหญ่และทุนนิยม การซื้อผ้าอนามัยที่มีราคาสูงหรือการลุกขึ้นมาพูดเรื่องของประจำเดือนที่เชื่อมโยงเกี่ยวกับเรื่องของเศรษฐกิจจึงไม่ได้ปรากฏในสังคมไทยในเชิงบวกและนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่เชื่อมโยงเกี่ยวกัยสิทธิเด็กและสิทธิของผู้หญิง
. หิ่งห้อยน้อยทำงานกับกลุ่มเด็กและเยาวชน เราเปิดพื้นที่ปลอดภัยและผลิตสื่อที่พูดเรื่องต้องห้ามและประเด็นอ่อนไหว (Taboos and sensitive topics) ที่สังคมไม่พูด ไม่สื่อสารกับเด็ก ๆ อย่างตรงไปตรงมา จากการทำงานกับกลุ่มเป้าหมายภายในระยะ 1 ปีที่ผ่านมา เราพบว่า เราได้รับข้อความจากเด็กจำนวนมาก ที่แสดงความคิดเห็นว่า ราคาผ้าอนามัยที่สูงขึน้ ส่งผลต่อการใช้ผ้าอนามัยของพวกเขา โดยเฉพาะเมื่อที่เด็ก ๆ ไม่มีเงินมากพอที่จะซือ้ ผ้าอนามัย หลายคนต้องทนใช้ผ้าอนามัยซ้ำและไม่กล้าบอกเรื่องนีกั้บใคร เมื่อมีเหตุการณ์ที่นักการเมืองหญิงท่านหนึ่งข่าวได้ให้ข่าวว่า รัฐบาลจะมีการภาษีผ้าอนามัยในช่วงปลายปี 2562 ที่ผ่านมา หิ่งห้อยน้อยได้สนใจประเด็นผลกระทบของการขึ้น ราคาผ้าอนามัยที่เชื่อมโยงโดยตรงกับด้านสุขภาพจิตและสุขภาพร่างกายของเด็ก ๆ จึงทำให้หิ่งห้อยน้อยตั้ง คำถามว่า หากผ้าอนามัยจะมีการขึ้นราคาจริง เด็ก ๆ ที่ยังไม่มีรายได้รวมถึงผู้หญิงที่เป็นกลุ่มชายขอบของสังคมนั้นจะรับผลกระทบและสามารถรับมือกับการขึน้ ราคาผ้าอนามัยได้อย่างไร?
. ต่อมาภายหลังที่ข่าวดังกล่าวได้รับการวิพากษ์วิจารณ์เป็นวงกว้างจากประชาชน ทำให้โฆษกรัฐบาลออกมาให้ข่าวใหม่ว่า ข่าวการขึ้นภาษีอนามัยที่นักการเมืองหญิงคนดังกล่าวอ้างถึง เป็นข่าวปลอม จึงทำให้ข่าวการขึ้นภาษีอนามัยที่เป็นประเด็นร้อนในเวลานั้น ค่อย ๆ ถูกพื้นที่ข่าวการเมืองและเรื่องอื่น ๆ กลบหายไป ไม่ถูกนำมาพูดถึงต่อ ส่วนนักการเมืองหญิงคนดังกล่าวนั้นก็ถูกโจมตีจากประชาชนที่ใช้งานบนสื่อโซเชียลมีเดียใช้ข้อความในเชิงเหยียดหยามดูหมิ่น ทำให้หิ่งห้อยน้อยและเพื่อนนักกิจกรรมหญิงหลายคน รวมตัวกันที่จะตั้งคำถามเกี่ยวกับเรื่องนี้ โดยพวกเราได้มีการประชุมเพื่อทำจดหมายเปิดผนึกและเข้ายื่นต่อประธานคณะกรรมาธิการกิจการเด็ก เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุ ผู้พิการ กลุ่มชาติพันธ์ุ ณ ห้องประชุม 309 รัฐสภา เกียกกาย เมื่อวันที่ 22 มกราคม 2563 เพื่อยื่นหนังสือข้อเสนอของภาคประชาสังคมด้านนโยบายเพื่อสวัสดิการผ้าอนามัยแก่ผู้หญิง เพื่อให้รัฐบาลสนับสนุนผู้หญิงในวัยเจริญพันธ์ุ โดยมีข้อเสนอ ดังนี้ 1.ผ้าอนามัยควรจัดอยู่ในหมวดของสวัสดิการของรัฐ รัฐควรจัดบริการนีใ้ ห้เข้าถึงและปลอดภัยผ่านหน่วยงานต่าง ๆ เช่น โรงพยาบาล สถานศึกษา โรงงาน ตู้ผ้าอนามัยฟรี สถานที่ทำงานทุกแห่ง ศูนย์อพยพ ศูนย์พึ่งพิงคนไร้บ้าน 2.ทำการศึกษาโครงสร้างภาษี เพื่อลดภาษีผ้าอนามัยทุกประเภทให้เหลือ 0% และ 3. รัฐต้องสนับสนุนนวัตกรรม ในการผลิตผ้าอนามัยที่เหมาะสมกับทุกชนชัน้ และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เช่น ถ้วยรองประจำเดือน ที่ผลิตจากยางพารา
. ต่อมาเมื่อประเทศไทยต้องเผชิญสถานการณ์วิกฤติโควิด-19 รัฐสวัสดิการที่เกี่ยวข้องกับผ้าอนามัยยังไม่ถูกยกเป็นเรื่องเร่งด่วนของประเทศ หิ่งห้อยน้อยจึงคิดว่า รายได้ของประชาชนที่ลดลง หรือขาดแคลนในช่วงนี้ นอกจากจะส่งผลกับเศรษฐกิจภายในครอบครัวแล้ว ยังต้องส่งผลกระทบถึงค่าใช้จ่ายที่จะนำไปซือ้ หาผ้าอนามัยด้วย หิ่งห้อยน้อยและเพื่อน ๆ นักกิจกรรมที่ทำงานด้านสิทธิผู้หญิงรวมทั้งเพื่อน ๆ ที่มีแนวคิดเฟมินิสต์จึงได้รวมตัวกันเพื่อจะช่วยเหลือการรับบริจาคเงินในการจัดหาผ้าอนามัยเพื่อแจกรวมทั้งผลิตชุดผ้าอนามัยซักได้ให้กับเด็ก ผู้หญิงที่เป็นชายขอบของสังคมที่กำลังเดือดร้อนอยู่ในท่ามกลางวิกฤตินี้ โดยพวกเราจะทำงานร่วมมือกับกลุ่มเป้าหมาย โดยตรงคือ เด็ก ๆ ที่ต้องการผ้าอนามัยซึ่งติดต่อเข้ามาในเพจเฟสบุ๊กhttps://www.facebook.com/hinghoynoyclub/ เด็ก ๆ ในชุมชนแออัด รวมไปถึงกลุ่มเป้าหมายเพิ่มเติมที่หิ่งห้อยน้อยจะต้องช่วยเหลือเป็นการเร่งด่วนอย่างผู้หญิงที่เป็นกลุ่มของคนไร้บ้าน กลุ่มพนักงาน ขายบริการ กลุ่มชาติพันธ์ุ ฯลฯ โดยในระยะเวลาที่ผ่านมาหิ่งห้อยน้อยและเพื่อน ๆ ในเครือข่ายได้ลงพื้นที่เพื่อลงสำรวจถึงความต้องการเบื้องต้นแล้ว และหลังจากนี้จะดำเนินการทำงานร่วมกับนักกิจกรรมที่ทำงานโดยตรงกับกลุ่มเป้าหมายแต่ละกลุ่ม โดยพวกเราต้องการเงินทุนสนับสนุนให้กับนักกิจกรรมที่มาช่วยเคลื่อนไหวในการประสานงานและส่งมอบผ้าอนามัย รวมถึงการผลิตสื่อออนไลน์ในการให้ข้อมูลการทำงานเผยแพร่ไปยังกลุ่มเป้าหมาย รวมทั้งการประชาสัมพันธ์โครงการบนแพลตฟอร์มออนไลน์ในทุกช่องทางของหิ่งห้อยน้อย (www.hinghoynoy.com ,Facebook : hinghoynoyclub, Instagram: hinghoynoy) เพื่อให้โครงการผ้าอนามัยฟรีได้กระจายไปถึงไปยังเด็ก ผู้หญิงที่เป็นกลุ่มกลุ่มชายขอบของสังคมที่ไม่กล้าพูดถึงเรื่องนี้ ไม่สามารถออกนอกบ้านไปซื้อผ้าอนามัยด้วยตัวเอง และไม่มีเงินเพียงพอที่จะซื้อผ้าอนามัย
. วัตถุประสงค์ 1. เพื่อรณรงค์ให้ความรู้เกี่ยวกับผ้าอนามัยซึ่งเป็นของใช้จำเป็น โดยการระดมทุนรับบริจาคและนำเงินดังกล่าวไปซื้อผ้าอนามัยให้กับเด็ก ผู้หญิงที่เป็นกลุ่มชายขอบของสังคม 2. เพื่อเก็บข้อมูลเกี่ยวกับความจำเป็นในการใช้ผ้าอนามัยของเด็กและผู้หญิงชายขอบในวิกฤติโควิด-19 และผลักดันให้สังคมและรัฐเข้าใจว่าผ้าอนามัยควรจัดเป็นสินค้าปลอดภาษี เป็นของใช้จำเป็นต้องออกนโยบายให้เป็นรัฐสวัสดิการและสนับสนุนให้มีการผลิตของใช้ที่เป็นตัวเลือกอื่น ๆ แทนผ้าอนามัยสำเร็จรูป 3. เพื่อเปิดประเด็นความรู้และข้อมูลที่ถูกต้องเกี่ยวกับเพศศึกษาและอนามัยเจริญพันธ์ุกับกลุ่มเด็กและผู้หญิงชายขอบ รวมทั้งสมาชิกในสังคมที่สนใจเรื่องนี้ให้แพร่หลายมากขึ้น
. กลุ่มเป้าหมายของโครงการ เด็กและผู้หญิงชายขอบ เป็นประชากรกลุ่มแรกที่ได้รับผลกระทบจากพิษเศรษฐกิจในช่วงวิกฤติโควิด-19 เมื่อประชากรกลุ่มนี้ไม่มีรายได้หรือครอบครัวขาดแคลนรายได้ นอกจากเศรษฐกิจภายในครอบครัวที่ต้องดิ้นรนเรื่องของการหาอาหารการกินมาประทังชีวิตแล้ว ของใช้อย่างผ้าอนามัยที่ต้องใช้กับคู่กับประจำเดือนซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่ค่อยพูดกันในสังคมแล้วยังเป็นสินค้าที่มีราคาแพง เมื่อเทียบกับค่าแรงที่หายไป ทั้ง ที่เป็นของใช้ที่จำเป็นมาก
. จำนวนผู้เข้าร่วมที่คาดหวัง 300 คน
.
สถานที่จัดกิจกรรม 1. พื้นที่แพลทฟอร์มออนไลน์ เฟสบุ๊กเพจ hinghoynoyclub , www.hinghoynoy.com และ Instagram: hinghoynoy 2. พื้นที่บริเวณรอบ ๆ ถนนราชดำเนิน และชุมชนคลองเตย
. รูปแบบกิจกรรมที่เสนอ 1. จัดทำข้อมูลชุดความรู้เกี่ยวกับผ้าอนามัยและประจำเดือนเผยแพร่บนแพลทฟอร์มออนไลน์ของหิ่งห้อยน้อยและลงพื้นที่จริง เช่น คลองหลอด สนามหลวง ชุมชนคลองเตย 2. การระดมเงินบริจาคเพื่อจัดซื้อผ้าอนามัยสำเร็จรูปและจัดทำชุดผ้าอนามัยซักได้เพื่อมอบให้กลุ่มเป้าหมายอย่างน้อย 300 คนขึ้นไปบนแพลทฟอร์ม www.hinghoynoy.com 3. เปิดรับอาสาสมัครเพื่อนำผ้าอนามัยไปมอบให้กับกลุ่มเป้าหมายเด็กและผู้หญิง 4. การเก็บข้อมูลประสบการณ์เกี่ยวกับผ้าอนามัย ราคาผ้าอนามัยและประจำเดือนในช่วงวิกฤติโควิด-19จากกลุ่มเป้าหมาย
.
ขณะนี้หิ่งห้อยน้อยได้รับเงินสนับสนุนจากองค์กร Amnesty International Thailand เพื่อสนับสนุนงบประมาณในการทำงานของคณะทำงานหิ่งห้อยน้อยและอาสาสมัครเพื่อทำแคมเปญรณรงค์จำนวน 10,000 บาท โดยมีระยะทำงานตั้งแต่วันที่ 1 ถึง 31 พฤษภาคม 2563